Bezoek Pleun & Martine – Februari 2024

Off we go
Bij een temperatuur van 4 graden Celsius reisden we af naar Schiphol en kwamen we woensdagavond 7 februari, na een prima vlucht, aan op Entebbe airport. Een vernieuwde aankomsthal, een zwoele, warme temperatuur en de bekende Afrikaanse geuren kwamen ons meteen tegemoet. In ons favo backpackers hotel, genoten we van een ‘Nile Special’ (het lokale biertje), buiten onder de bomen met een oorverdovend geluid van kwakende kikkers en tsjirpende krekels. TIA… This Is Africa. We zijn er!

             
Nile Special                                                             Ontbijtje                                                  Langs de weg                                      Boda Boda 

Kampala
Donderdag, na een fijn ontbijt, werden we per taxi naar Kampala gebracht. Onderweg de typische straatbeelden van dit bijzondere land. We checkten in bij Rosettes Hotel en prompt liep Pleun Nicolas tegen het lijf. Een oude bekende. Hij liet ons met trots zijn office zien naast het hotel, terwijl precies de stroom uitviel. De medewerkers zaten in het donker te werken. Na dit spontane bezoek, dronken we een kop koffie en kwam Jonathan ons ophalen voor het volgende agendapunt. Jonathan nam ons mee naar het bedrijf waar hij werkzaam is, Mobikey. We bekeken een tractor die eventueel iets voor de farm zou kunnen zijn. Daarna nam hij ons mee naar het bedrijf Harris, waar ze Riham producten (frisdranken, koekjes etc.) verkopen en overal heen transporteren. Wellicht dat hier een Rietveld fleet management systeem uitkomst kan bieden. Het was een leuk gesprek met de manager aldaar.

Later op de dag werden we ontvangen door Andrew in zijn office. Andrew is een aantal keer in Nederland geweest op training en werkt als ZZP-er. Het bezoek was wat kort, maar we spraken af om voor we terug vliegen elkaar nog te zien.

We sloten de dag af op de nieuwjaarsborrel bij de Nederlandse Ambassadeur, Karin Boven, in Uganda, waar er volop genetwerkt werd door de aanwezigen.

Natuurlijk kwamen we ook daar een paar bekende gezichten of al-gehoorde namen tegen. Nadat de Ambassadeur de massa de deur had uitgeveegd, borrelden we op een andere locatie met wat gelijkgestemden nog wat na. Altijd leuk om weer interessante contacten op te doen. Een enerverende eerste dag van uitersten kun je wel zeggen.

         
             Mobikey                                                                      Andrew’s office                                                         Nieuwjaarsborrel Ambassadeur

Kumi
Vrijdag gingen we per taxi naar Jinja, alwaar Sjaak ons ophaalde om naar Kumi te rijden. Via een omweg, want we wilden de ‘pitlatrine’ bekijken, die gedoneerd is door familie en vrienden van Sjaak aan een ‘Child Development Centre’ in Butebo.

Dit is een kindzorg project deels gesponsord door Compassion US, uitgevoerd door de Pentecostal Assemblies of God, een Ugandese pinksterkerk. Op het project worden 280 kinderen tussen de 4 en 13 jaar na schooltijd, in vakanties en weekenden opgevangen en onderwezen. De gezinnen van deze kinderen krijgen o.a. zeep, schoolmateriaal en kleding. Er was een te kleine en bijna volle latrine in slechte conditie. De vraag van dit project was: een pitlatrine bouwen met 4 toiletten die geleegd kan worden.

                
Nieuwsgierige kids                                   Toiletjes                                             Sjaak, projectleider, bouwer                          Voorbijgangers       

De afgelopen maanden heeft Sjaak het bouwproject met de nodige zweetaanvallen op zich genomen. Deuren die naar binnen scharnierden, bouwtekeningen die niet klopten en offertes die met een vork werden geschreven; maar laat dat maar aan Sjaak over! De muren moeten nog gladgestreken en de buitenkant een likje verf en dan kunnen 280 kinderen naar 4 extra wc’s i.p.v. de 2 die er al waren.

    
Child Development Centre                                                                     Pitlatrine gebouw zo goed als af

Inmiddels is het project afgerond en dit is het eind resultaat:

Boerderij & Loek
Na de inspectie van de pitlatrine, reden we verder naar Kumi. We verbleven in het NEV hotel, waar het personeel heel lief, maar ook heel traag bleek. Het heeft ons meerdere momenten voor de lachspieren gegeven. De WIFI code was ‘expired’, de manager ‘not around’, de koelkast ‘out of order’ – hence lauwwarm bier… en ga zo maar door 😊.

Maarrrr.. als eerste gingen we op bezoek bij Loek. We spraken af om elkaar te ontmoeten in ‘Ann’s Guest House’, waar we voorheen vaak verbleven. Loek is onze (nieuwe) Nederlandse boer, die sinds het vertrek van Sikko de farm draaiende houdt en wij zagen hem voor het eerst in levende lijve. Een karakteristieke man, met veel levenservaring en wereldwijs. In vele landen heeft hij gewerkt en rondgereden o.a. als vrachtwagen chauffeur. De verhalen die hij kan vertellen zijn boeiend, gedetailleerd en vol droge humor. Iets wat hier in Uganda helpt om de bijzondere omstandigheden te overleven.

Jaren geleden al, streek hij neer in Uganda, waar hij de laatste 10 jaar met een Ugandese is getrouwd en nu werkt op de boerderij. Zijn vrouw woont 2 uur verderop in Tororo en runt een weeshuis met 37 kinderen, dat vooral door Loek wordt gefaciliteerd. (lees verderop meer hierover)

We spraken elkaar uitgebreid tijdens een maaltijd met posho (een maismeel substantie), rijst, geitenstoofvlees en sukuma wiki (een soort spinazie/boerenkool). Ene Matthijs uit Nederland zat met ons aan tafel, een student die vrijwilligerswerk doet voor het ziekenhuis. Wij zien dit daar vaak en het blijft leuk dat jongeren zich inzetten op deze manier en natuurlijk een berg levenservaring voor zichzelf opdoen.

Pleun en Martine besloten zaterdag opnieuw met Loek af te spreken voor een rondleiding op de farm. Zo gezegd zo gedaan. Top om te zien hoe de koeien en kalfjes erbij staan en ook de schapen die er inmiddels ‘meehelpen het onkruid te wieden’. De paddox zien er goed uit. Loek zet zoveel mogelijk menselijke handen in voor de werkgelegenheid in de community. Enos, een van zijn beste mannen die al jaren bij ons is, is een echte aanwinst en we zijn blij dat hij zich voor de farm inzet.

         
Koeien onder de bomen                                                               Geitjes en jong vee                                              Kalfjes

Loek kijkt ook wat hij kan doen met landbouw. Er is een veld vrijgemaakt, waar een gezamenlijke groentetuin is gecreëerd vóór en met de community. Het idee is er een voedselbos van te maken, maar men kijkt eerst of het aanslaat.

Mais en Sorghum zijn opties om te planten en te kijken of hier ook winst mee te behalen valt. Sommige dingen zijn in het verleden ook uitgeprobeerd, maar niet altijd succesvol gebleken. Dus is het belangrijk ‘het waarom en hoe’ in de gaten te houden.

              
Enos, Loek, Pleun                                     Woning van de beveiliging met hun eigen dieren eromheen

De zaterdag ging inmiddels richting vier uur bier uur en we zouden met Loek en Sjaak en ene Paul treffen in de tuin van ons NEV hotel. Daar aangekomen bleek Sjaak ziek te zijn door iets verkeerds te hebben gegeten. Paul was ingevlogen voor juridisch advies en zijn kijk op de constructie en contracten die momenteel van kracht zijn tussen de Nederlandse organisaties, de farm en het ziekenhuis. De meeting liep voorspoedig en gaf ons waardevolle informatie.

Na afloop, het was inmiddels al 21 uur, bestelden we voor drie personen te eten. Wat er op het menu stond? Fish? Nee die was op. Chicken dan? Ja dat was er. Komt de dame in kwestie weer terug, ‘Sorry, we only have two chicken’. Dus Loek vroeg: What’s next? 😊 Goat. Oké, two chicken and one goat it is!

Kerkdienst
Zondag 11 februari gingen we met (opgeknapte) Sjaak naar zijn kerk. We waren zo goed als de laatsten die binnenkwamen, dus de mzungus (witten) werden flink bekeken! Er waren achterin nog 3 stoeltjes achter elkaar, dus we zaten in een treintje. De muziek en de voorzangers gingen al flink te keer. Het geluid staat in Afrika vaak op standje ‘teveel decibel’. De preek was best aardig en ging gepaard met een grap en een grol. De pastor riep terloops nog mensen op om zich te rekruteren voor de police-force en het leger, waar volgens hem 2500 mensen gezocht werden. Bijzondere plek om dit te verkondigen en te stimuleren.

We mochten tijdens de collecte massaal per rij naar voren lopen om in 5 verschillende mandjes geld te stoppen. Na afloop werd ik meteen bij de pols gegrepen door een dame, die me mee wilde nemen naar de ‘weeskindjes’, maar Sjaak stak daar een stokje voor en zei dat we een druk programma hadden. Sjaak was tijdens de dienst al gevraagd of de witten niet naar voren wilden komen op het podium tijdens de dienst en ook daar had hij hartelijk voor bedankt (dankjewel Sjaak!) 😉.

Hassan
Die middag hadden Pleun en Martine een afspraak met Hassan. Een medewerker, die voorheen al jaren bij de farm betrokken was, door omstandigheden wegging en nu weer terug is. We werden bij hem uitgenodigd in zijn ‘shop’ en kregen een veelzijdige lunch voorgeschoteld. Heel erg lief en gastvrij.

         
Hassan in zijn shop                                                                Heerlijke lunch

Het doel was een openhartig gesprek over de verschillende ervaringen en verwachtingen voor de toekomst. We zagen een enthousiaste man met oog voor business en het hart op de goede plaats. Hij lijkt de vertaalslag te kunnen maken tussen de mogelijkheden in en vóór de community en het vooruitdenken van hoe wij Nederlanders het zien.

Meeting Paul over toekomst KHAP
Einde middag hadden we opnieuw een vergadering met jurist Paul. Hij had wat papieren opgesteld en we bespraken de mogelijkheden i.v.m. het beëindigen van de samenwerking met het ziekenhuis. Lang verhaal kort. Het is het beste om los te komen van verplichtingen met / aan het ziekenhuis en de farm onder een NGO te laten voortzetten. Zo kunnen we nog ondersteunend zijn, zonder kans op corruptie. Wat je ook doet of aanpakt, corruptie blijft altijd op de loer liggen in Afrika en daar moet je mee dealen en het liefst zo weinig mogelijk. In overleg met het bestuur in NL, werden deze avond de eerste stappen gezet.

    
Pleun, Loek, Paul, Sjaak in hoteltuin                                 Ondertekening opdracht Paul

We proostten met elkaar met een NL flesje wijn en meegebrachte oude kaas. Na afloop gingen Paul en Loek naar huis en bleef het nog lang onrustig in het NEV hotel 😉.

Kamaca School is Atutur School geworden
De volgende ochtend zeiden we Loek gedag en reden met Sjaak naar ons papproject. Voorheen steunden we de Kamaca School, maar door veranderingen in het bestuur, hebben we gekozen het project voort te zetten bij een andere school, waar ook de schoolhoofden Stella en Tom naartoe werden overgeplaatst. De Kamaca School wordt nu ondersteund door de plaatselijke bisschop. De school waar wij met het papproject naartoe zijn verhuisd, heeft een mooie overdekte keuken met drie door ons gebouwde ovens, die met hout gestookt worden.

Er zijn momenteel rond de 1000 kinderen op school. Het nieuwe jaar is net in februari (na hun zomervakantie – kerst) begonnen en de leerlingen stromen de eerste drie, vier weken binnen, dus we krijgen nog een update van het exact aantal leerlingen.

Pleun en ik werden uitgenodigd om alle klassen af te gaan, waar we ‘in koor’ werden begroet (lees op commando 😉) en spraken we elke klas afzonderlijk even kort toe. In de lagere klassen zitten zo’n 160 kinderen op de grond met een schriftje op schoot en met één lerares voor de klas. Ga er maar aanstaan!

Klasje met juf

    
Kinderen op de grond in de klas                                                          Kinderen die hun ‘pap’ beker laten zien

Het terrein van de school is ruim en ziet er redelijk goed onderhouden uit. Leraren verblijven ook op het terrein, maar ze hebben tekort aan gebouwtjes. De hogere klassen zijn vaak wat uitgedund als je kijkt naar het aantal leerlingen, dus minder groot en met tafels en stoelen.

        
Stuk schoolterrein                                                                   Pleun, Tom, Staflid                       Pleun in gesprek met leerlingen

         
Keuken met ovens                                                                    Pap                                                   Leerlingenaantal ’23  

Helen, een goede kennis van Sjaak gaat het project overnemen en zal ons op de hoogte houden van de boekhouding en ook het project controleren. Ze heeft net zelf een baby’tje gekregen en liet deze voor het eerst zien aan de schoolhoofden Tom en Stella.

    
Kleine Martha                                              Martine, Stella, Sjaak, Helen met op de achtergrond schoolterrein            

Weeshuis van Loek en Annette
Zoals eerder gezegd, wilden we graag een bezoek brengen aan het weeshuis waar de vrouw van Loek zich voor inzet in Tororo. Momenteel leven er zo’n 37 kinderen onder haar hoede. Zij worden voorzien van kleding, onderdak, schoolgeld en benodigdheden en krijgen liefdevolle aandacht en opvoeding. Het gaat om allerlei kinderen, ook van ouders die nog leven, die bijvoorbeeld verslaafd zijn of door armoede niet voor hun kind kunnen zorgen. Ze kijken specifiek of de situatie toepasbaar is om het kind in het weeshuis op te nemen. De leeftijden variëren van baby tot 17 jaar. De oudste kinderen helpen mee met de kleintjes. Zoals dat ook in grote gezinnen vaak het geval is.

Ze wonen op een flink stuk land met een bijgebouw voor de meisjesslaapkamers. De jongens slapen in het woonhuis. Overal lopen kippen, honden en het is er gezellig rommelig. De broer van Annette helpt mee om het terrein te onderhouden.

We zien een groentetuin en er hangt was tussen de bomen. Ze koken voornamelijk op een buitenkeuken. Het huis heeft zo goed als geen meubilair en de bedden zijn schaars bekleed met matrassen. Deuren zijn van lakens gemaakt voor wat privacy.

Een mini televisie in de hoek en de kinderen op de grond eromheen. Het huis is ruim en er zijn voldoende kamers om er iets van te maken in principe. Maar voor wie dit soort beelden niet gewend is, is het vrij triest te noemen. De kinderen worden goed verzorgd en zijn beter af dan thuis of op straat.

Annette probeert de kinderen in kleine groepjes af en toe eens mee te nemen naar Kampala, de hoofdstad of ergens anders naartoe. Deze excursies zijn ook als leermomenten bedoeld, zodat ze zien wat hun land nog meer te bieden heeft en hoe het er aan toegaat. Afgelopen kerst zijn ze met de hele bubs naar Loek geweest op de farm. Dat vonden ze helemaal geweldig! Hoe leuk is dat?

Als we de kinderen ontmoeten, komen ze netjes allemaal van groot tot klein ons een handje geven. Alle meisjes knielen daarbij op hun hurken uit respect voor mannen en ouderen. Het is aandoenlijk en pijnlijk tegelijk. Meisjes worden hier nog (te vaak) op een lagere rang gesteld. Vooral in de ‘rural areas’. Het geeft weer te denken hoe je met respect voor hun eigen cultuur toch mini upgrades zou kunnen creëren.

         
Annette en Pleun                                                                      Was aan de lijn                                                                  Weeskindjes

We krijgen een mooie rondleiding en de kinderen zijn op een maandagochtend miraculeus allemaal thuis in plaats van op school. 😊 Als we ernaar vragen, zegt ze beleefd dat het vanmorgen echt te hard regende en ze hen maar een dagje thuis hield.

Zoals de plaatjes laten zien, was het stralend weer en geen plasje water te zien….haha.
Heerlijk spijbeldagje i.h.k.v. de mzungus. Een compilatie van foto’s hieronder:

         
Weesmeisje                                                  Annette vertelt over haar missie                                                   Stukje tuin 

         
Buiten keuken                                                                          Meisje eet posho                           Beestenboel

         
Schoentjes                                              Kleintje slaapt                                 Kinderen voor de tv

Archieffoto van de hele groep

Jinja

Na het weeshuis ging de reis door naar Jinja waar we Jonathan gaan ontmoeten. Hij had een zakelijke afspraak bij de Nile Brewery. En gezamenlijk slapen we in het Source Garden Hotel. Zo kunnen we mooi met elkaar evalueren. Alle hotels hebben hier wel iets in de naam met ‘Source’ of ‘Nile’, want we zitten hier aan het begin van de Nijl.

Prachtige rivier. Een frisse duik in het zwembad is met een graadje of 33 ook niet gek!

         
Uitzichten op de Nijl vanuit het hotel                                                                      Zwembad Source Garden Hotel

We eten samen en hebben een gezellige avond. De laatste ronde gaat aan onze neus helaas voorbij, want de bar is dicht en de manager is ‘deep asleep – as she was very tired…’. Tja… daar mag je het mee doen.

Morgen rijden we met Jonathan terug naar Kampala en rijdt Sjaak door naar Luero.

    
Deze linker vriend kwamen we onderweg nog tegen en die andere meneer zwaaide ons uit

Kampala – Entebbe
Na een klein ontbijtje, bedankten we Sjaak voor zijn goede zorgen en reden we dus met Jonathan terug naar Kampala. We dronken onderweg nog een koffie en voor de liefhebber een heerlijk vers mango-ananas sapje bij een grappig koffietentje langs de weg. Jonathan en Pleun bespraken voornamelijk zaken en ik ‘genoot’ van de omgeving en alles waar we aan voorbij gaan. (letterlijk).

              
Ja…op die laatste foto zijn echt levende kalkoenen op het dak gebonden…, Africa is not for sissies 😉

Via Mobikey voor een pit-stop, checkten we opnieuw in, in ons hotel Rosettes. We namen even tijd om op te frissen, mails te beantwoorden etc., alvorens Jonathan ons zou ophalen voor een etentje thuis bij zijn goede vriend Hassan en zijn vrouw. We hadden Hassan de afgelopen jaren al een paar keer ontmoet en zagen hem aan het begin van deze reis bij de Ambassadeur. Hassan zet zich zakelijk en persoonlijk in voor mensenrechten en vliegt de hele wereld over. Een overheerlijk diner werd er voor ons geserveerd en mooie gesprekken werden gevoerd. We deelden verhalen, cultuurverschillen, levenservaringen en visies op de wereld. Een fijne tijd om zo intercultureel samen te zijn.

Jonathan bracht ons terug en we stopten voor een avond view over Kampala.

     
         Kampala by night                                                                                            Diner met ‘bruidstaart’

Laatste dag
Woensdag 14 februari begonnen we met een ontbijt. We hadden net iets besteld, toen onze hotelmanager langs kwam en ons een ‘drankje’ aanbood wegens Valentijn. ‘Is it too early to offer you some dry wine’, zei ze. Wij haalden onze wezijnernutoch-schouders op en knikten goedkeurend. Alleen hadden we dit drankje niet verwacht….haha.

         
Rode wijn bij het ontbijt…en twee rode rozen!                                                   Nog een over de veiligheidsregels hier…

Na het ontbijt gingen we nog even naar de Village Mall op de hoek voor wat shopping.

Daarna haalde Jonathan haalde ons op om nog even langs zijn vrouw Zahara te gaan in hun nieuwe onderkomen, waar we kennis mochten maken met hun vers geboren zoontje Jip! Wat een lief manneke, een kleine Jonathan ten top. We genoten van lekkere koffie en bij geserveerde koekjes. Aansluitend reden we door naar een restaurantje, waar Andrew ook naar toe zou komen. Het restaurant was druk in de weer met bloemenkransen en rode lopers, het opstellen van de band en de bar. Aan Valentijn wordt hier serieus aandacht besteed, zo blijkt.

         
Martine, Jonathan, Andrew, Pleun                                 Valentijnsmenu                                 Avo is hier top!

Na een gezellige afsluiter en een klein hapje met drankje, werden we nu opgehaald door onze taxi chauffeur voor de terugreis naar Entebbe.

Net op tijd, kochten we nog 10 hele grote mango’s voor 40 eurocent per stuk langs de weg, die we wegmoffelden in onze koffer. Incheck liep voorspoedig en onze vlucht vertrok op tijd. We hadden fijn twee stoelen achterin en konden na een wijntje en een filmpje nog enigszins slapen. In Amsterdam wachtte ons kou en regen na een week van 30 plus, dus dat was ff wennen.

Pleun & Martine

Ps.
We hadden een extra koffer meegenomen naar Uganda vol met voetbalschoenen en outfits. Deze worden door Sjaak nog overhandigd aan het meisjesvoetbal-project van CBI – Communities Beyond Imagination, waar wij eerder aan gedoneerd hebben. Een klein gedeelte hiervan gaat naar Kimbilio, de school waar Sjaak actief is geweest, voor het team aldaar! Foto’s volgen nog.

Ps.2
Ter afsluiting een leuk filmpje van spelende aapjes: